จีน VS อินเดีย ใครกันแน่ที่เป็นต้นกำเนิดของต้นชา?

จีน VS อินเดีย ใครกันแน่ที่เป็นต้นกำเนิดของต้นชา? 
แหล่งกำเนิดของต้นชา 

คำตอบคือ จีน เป็นประเทศแรกที่ค้นพบและใช้ประโยชน์จากต้นชาจึงถูกขนานนาม Motherland of Tea ( มาตุภูมิแห่งชา ) จากหลักฐานที่มีการบันทึกเป็นลายลักษณ์อักษรชาวจีนเริ่มเพาะปลูกและใช้ประโยชน์จากต้นชาตั้งแต่เมื่อ 3,000 ปีก่อน
 
   ประเด็นแหล่งกำเนิดของต้นชาจากการค้นพบล่าสุดซึ่งได้รับการยอมรับแล้ว ระบุว่าแหล่งกำเนิดดั้งเดิมของต้นชาก็คือประเทศจีน โดยมีการระบุแน่ชัดด้วยว่าเป็นพื้นที่ภาคตะวันตกเฉียงใต้ศูนย์กลาง คือมณฑลยูนนาน กุ้ยโจว และเสฉวน

  เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงทางธรณีวิทยาและการเพาะปลูกโดยมนุษย์ต้นชาจึงเริ่มแพร่หลายไปทั่วประเทศจีนและค่อยค่อยกระจายตัวไปทั่วโลกจากการศึกษาด้วยวิธีอนุกรมวิธานพืช (Plant Taxonomy) นักพฤกษศาสตร์เห็นว่าต้นชาถือกำเนิดมาได้ราว 60 ถึง 70,000,000 ปีที่แล้วจีนคือแหล่งกำเนิดดั้งเดิมของต้นชานับแต่โบราณมาทั่วโลกล้วนให้การยอมรับ

   แต่ภายหลังปี 1824 การค้นพบต้นชาป่าของอินเดีย ทำให้เกิดการถกเถียงขึ้นในแวดวงนักวิชาการนานาชาติโดยผู้เห็นต่างเชื่อว่าจีนไม่มีต้นชาป่าอันที่จริงราว ปี ค.ศ. 200 ในศัพทานุกรม เล่มแรกของจีนที่มีชื่อว่า “เอ๋อร์หย่า” ก็มีการเอ่ยถึงต้นชาป่าขนาดใหญ่เอาไว้นอกจากนี้ข้อมูลในปัจจุบันยังระบุชัดว่าทั่วจีนมีการค้นพบต้นชาป่าขนาดใหญ่ถึง 198 แห่งใน 10 มณฑลโดยในมณฑลยูนานมีต้นหนึ่งอายุมากถึง 1700 ปี และมีอีก 10 กว่าต้นที่มีขนาดลำต้นเกิน 1 เมตรบางแห่งยังมีตรงต้นชาป่าขนาดพื้นที่หลายพันไร่ในจีนด้วยช้ำ

ยิ่งไปกว่านั้นจากการศึกษายังระบุว่าต้นชาป่าที่พบในอินเดียแท้จริงแล้วเป็นการกลายพันธุ์จากต้นชาที่นำไปจากเมืองจีนนั่นเอง ด้วยเหตุนี้จึงได้ข้อสรุปเป็นที่ยืนยันว่าจีนคือแหล่งกำเนิดเดิมของต้นชา และมีการระบุเจาะจงเป็นพื้นที่ภาคตะวันตกเฉียงใต้ของจีน จากการศึกษาเชิงลึกในช่วงหลาย 10 ปีที่ผ่านมานี้โดยเหตุผลหลักมีอยู่สามด้าน คือ 

1. ดูจากการกระจายพันธุ์ของต้นชาในธรรมชาติ

ปัจจุบันพืชในวงศ์ชาที่ค้นพบแล้วทั้งสิ้น 23 สกุล 380 กว่าชนิดมีอยู่ในประเทศจีนถึง 15 สกุล 260 กว่าชนิดโดยส่วนใหญ่กระจายตัวอยู่บริเวณมณฑลยูนาน กุ๊ยโจว และเสฉวน ส่วนพืชสกุล Camellia ที่ค้นพบแล้วกว่า 100 ชนิด มีอยู่ในที่ราบสูงยูนานและกุ๊ยโจว ถึง 60 กว่าชนิด โดยในจำนวนนี้ชนิดที่พบมากที่สุดคือ ต้นชา ในมุมมองด้านพฤกษศาสตร์หากศูนย์กลางแหล่งกำเนิดของพืชหลายสกุลกระจุกตัวอยู่ที่หนึ่งที่ใดก็แสดงว่าทีมงานคือศูนย์กลางแหล่งกำเนิดของพืชวงศ์นั้น ดังนั้นภาคตะวันตกเฉียงใต้ของจีน จึงถือเป็นแหล่งกำเนิดของต้นชา

2. ดูจากการเปลี่ยนแปลงทางธรณีวิทยา

  ภาคตะวันตกเฉียงใต้ของจีนมีเทือกเขาสลับซับซ้อนแม่น้ำภูเขาตัดสลับสภาพภูมิประเทศแตกต่างกันมากก่อให้เกิดเขตธรณีสัณฐานและเขตอากาศขนาดย่อมที่แตกต่างกันจำนวนมากทำให้ต้นชาดั้งเดิมของที่นี่ค่อยค่อยเกิดการกลายพันธุ์ พัฒนาเป็นต้นชาชนิดใบใหญ่และชนิดใบกลางในเขตอากาศร้อนกึ่งเขตร้อน และพัฒนาเป็นต้นชาชนิดใบกลางและใบเล็กในเขตอากาศอบอุ่น นักพฤกษศาสตร์เห็นว่าพื้นที่ที่พืชชนิดหนึ่งชนิดใดเกิดการกลายพันธุ์มากที่สุด พื้นที่นั้นก็คือศูนย์กลางแหล่งกำเนิดของเพื่อชีวิตนั้นดังนั้นสามมณฑลภาคตะวันตกเฉียงใต้ของจีนจึงเป็นแหล่งศูนย์กลางแหล่งกำเนิดของต้นชา

3. ดูจากรูปแบบวิวัฒนาการของต้นชา

  ต้นชามีวิวัฒนาการมาตลอดประวัติศาสอันยาวนานของมันดังนั้นพื้นที่ที่มีการกระจุกตัวของต้นชาในรูปแบบดังเดิม จึงถือเป็นแหล่งกำเนิดของต้นชา โดยต้นชาป่าขนาดใหญ่ในสามมณฑลภาคตะวันตกเฉียงใต้และพื้นที่ข้างเคียงมีลักษณะทางสัณฐานวิทยาและชีวะเคมีของต้นชาดังเดิม จึงพิสูจน์ได้ว่าพื้นที่ดังกล่าวคือจุดศูนย์กลางแหล่งกำเนิดของต้นชา


อ่านบทความอื่นๆได้ที่นี่